Memento Mori
Denk eraan te moeten sterven…
Heel dikwijls betrap ik mezelf
kijkend naar postmortale foto’s. Voornamelijk heel oude foto’s uit een ver en
meedogenloos Victoriaans tijdperk. Morbide? Neen hoor! Kunst.
1826. Uitvinder Louis Daguerre
komt met een revolutionair product op de markt. Het diorama wordt geboren. Hij
perfectioneert zijn uitvinding en in 1939 maakt de Daguerreotype zijn intrede.
Waar vroeger enkel elite zich kon veroorloven een prachtig portret te creëren
door de handen van een kunstschilder, kon nu via een klik de eeuwige afbeelding
van een geliefde getoverd worden.
Hoewel fotografie in zijn
kinderschoenen staat lukt het Daguerre aardig om klanten te ronselen. Veelal
vragen armere mensen zijn diensten. Een foto van een dierbare. Helaas vaak de
enige foto van een dierbare. Waarom de enige? De eerste modellen van Daguerre
waren voornamelijk overledenen.
Dood toen was veel natuurlijker
dan dood nu. Er werd anders gerouwd. Geloof sterkte het feit dat de eeuwige
slapers een beter oord betraden. Kinderen werden het vaakst gefotografeerd en
het liefst in een erg natuurlijke pose. Meestal slapend gepositioneerd met een
knuffeldier of speeltje. Jongvolwassenen kregen dan weer andere rekwisieten
Zonder het te weten staat Louis Daguerre aan de wieg van wat
een trend zal worden. Nu zou hij zich ook toewijden aan het fotograferen van
levenden. Kinderen fotograferen was opnieuw een stuk moeilijker. Ook daarop
vindt hij een gepaste oplossing. Als je de foto’s goed bestudeert valt het je
nauwelijks op maar het is er. Een verborgen moeder. Vaak worden zij gedrapeerd
in donkere lakens om op te gaan in de achtergrond.
Doden fotograferen ging van trendy naar taboe terug naar
trendy.
Het meisje rechts in beeld is overleden. Zie de onnatuurlijke houding en kleur van haar handen. |
Het kind links op de foto is overleden. Let op de houterige houding van het lichaam en de gezichtsuitdrukking van het nog levende zusje. |
Deze laat ik aan jullie over. Welk meisje is overleden? |